Eşeysiz Üreme Nedir çeşitleri nelerdir kısaca ve 6. sınıf düzeyinde bilgi.
Eşeysiz üremede döllenme olmaz. Yani yeni canlı döllenmeden dünyaya gelir. Bir başka deyişle bir canlı döllenme meydana gelmeden kendi benzerini dünyaya getirmesidir. Eşeysiz üreme hakkında bazı özellikler aşağıda sıralayalım:
Eşeysiz üremede kalıtsal çeşitlilik meydana gelmez. Yani üreyen canlının aynı kalıtsal özelliklerine sahip aynı canlı oluşur.
Çoğalma mitoz ile olmaktadır.
Eşeysiz üreyen canlı özelliklerini gelecek nesillere aynen aktarır. Fakat eşeysiz üreyen bir canlı ortam koşullarının değişimine fazla ayak uyduramaz.
Eşeysiz üreyen bir canlı bazen eşeyli üreme de gerçekleştirebilir.
Eşeysiz üreyen canlılar hızlı bir şekilde çoğalır.
Eşeysiz Üreme Çeşitleri
1. Bölünerek Üreme: Bu bölünme çeşidinde üreme enine ya da boyuna olacak şekilde gerçekleşir. Daha çok ökaryotik bir hücreli canlılarda ve bakterilerde görülür.
2. Tomurcuklanma İle Üreme: Bu üreme türünde canlı üzerinde bir çıkıntı meydana gelir. Buradan döl oluşur. Bira mayalarında, hidralarda, medüzlerde görülmektedir.
3. Sporla Üreme: Bir hücreli canlılardan plazmodium’da mantarlarda ve çiçeksiz bitkilerin tamamında bu üreme türü görülür. Sporlar döllenme olmadan yeni canlıyı meydana getirir. Sporların bölünmesi ile birlikte çoğalma meydana gelir.
4. Vejetatif Üreme: Bu eşeysiz üremede de ata canlı ile aynı özellikte canlı meydana gelir. Daha çok yüksek yapılı olan ve eşeysiz üreme yapan bitkilerde görülür. Tohum meydana getirme yeteneği olmayan bitkilerde görülür. Muz, çekirdeksiz üzüm, kavak v.b.
Vejetatif üreme 4 çeşittir.
a. Çelikle Üreme: Çubuklar ağaçların dallarından alınır ve nemli bir toprağa ya da özel bir suda köklendirilir. Bu sayede aynı kalıtsal özelliklere sahip bitkiler meydana gelir.
b. Yumru İle Üreme : Patates örneğini verebiliriz. Bitkinin gövdesinde oluşan yumrunun dikilmesiyle yeni bitkiler meydana gelmektedir.
c. Sürünücü Gövde ile Üreme: Çileği örnek verebiliriz. Bu üreme şeklinde bitki toprak üzerinde sürünerek yeni bitki meydana gelir.
d. Soğan İle Üreme: Soğan, zambak ve lale örnek verilebilir. Aynı zamanda muzda da bu eşeysiz üreme görülür. Gövdenin en altında rizomlar gelişmeye başlar ve bu rizomlar yer altında uzamaya devam eder. Uygun ortamda ise yeni bitki meydana gelir.